RADIŠA MILOJEVIĆ 1931. – 1996.
Radiša Milojević je rođen u selu Rudnik, opština Gornji Milanovac, Srbija. Osnovnu školu je završio u selu Rudnik, a gimnaziju u G. Milanovcu. Isticao se kao dobar đak sa sklonošću za prirodne i egzaktne nauke. Geologiju je studirao na Rudarsko-geološkom fakultetu u Beogradu u periodu od 1950.-1955. godine. U Geološki zavod Sarajevo je došao 1956. godine, u grupu za ugljeve. U to vrijeme su se odvijala intenzivna geološka istraživanja mrkog uglja i lignita u mnogim ugljenim basenima širom Bosne i Hercegovine, uglavnom iz Republičkih i Saveznih fondova. U periodu od 1958.-1971. godine Radiša se angažovao na programiranju i praćenju istraživanja u više ugljenih basena: Sarajevsko-zeničkom, Kotorvaroškom, Livanjskom, Duvanjskom, Gatačkom i nekoliko manjih ugljenih basena. Naročito se zainteresovao za geološke odnose i razvoj ugljene serije u Sarajevsko-zeničkom basenu, za koji je sa grupom saradnika, još 1959. godine, započeo rad na Geološkoj karti R 1:100.000. Postižući dobre rezultate, sa dosta noviteta, već je 1961. godine prijavio doktorsku disertaciju sa temom: Geološki sastav i tektonski sklop Srednjebosanskog basena sa naročitim osvrtom na razvoj i ekonomsku vrednost ugljonosnih facija. Sa novom geološkom kartom basena i novim podacima velikog broja dubokih bušotina u području Bile, Zenice, Kaknja i Breze, 1964. godine je završio ovaj rad i odbranio svoju tezu u decembru iste godine. Ovaj rad je objavljen pod gornjim naslovom 1965. godine, ali je, kao i nekoliko drugih monografija, antidatiran na 1964. godinu, kada su teze branjene.
Radišina publicistička aktivnost odvijala se u razdoblju od 1962. do 1977. godine. Kasnije se nije oglašavao, jer je kod njega došlo do progresivnog slabljenja vida. Tokom ovih 15 godina objavio je slijedeće radove:
1. (1959.): Geološki prikaz ležišta lignita Čelebić u Livanjskom ugljonosnom basenu.
Geološki glasnik, knj. 5. Sarajevo.
2. (1962.): Evolucija tercijarnih paleodepresija. V Savjetovanje geologa Jugoslavije Beograd
3. (1962.): Geološki prikaz ležišta lignita Prolog u Livanjskom ugljonosnom basenu.
Geološki glasnik, knj. 6, (sa O. Sunarić). Sarajevo.
4. (1962.): Raščlanjavanje i neke ekonomsko-geološke karakteristike lakustričkih
sedimenata Maslovarskog područja Kotorvaroškog ugljenog basena.
Geološki glasnik, knj. VI, Sarajevo.
5. (1963.): Granice u stratigrafiji slatkovodnog tercijara u Bosni i Hercegovini.
Geološki glasnik, br. 7, Sarajevo.
6. (1964.): Pokušaj stratigrafskog raščlanjavanja slatkovodnih sedimenata Duvanjskog
basena i neki momenti u razvoju ugljonosnih facija.
Geološki glasnik, knj. VI, (sa O.Sunarić). Sarajevo.
7. (1964.): Geološki sastav i tektonski sklop Srednjebosanskog basena sa naročitim osvrtom
na razvoj i ekonomsku vrednost ugljonosnih facija.
Posebna izdanja Geološkog glasnika, knj. VII, str. 3-120.
8. (1966): Korelacioni i neki geološko-ekonomski elementi razvoja ugljonosne serije
Gatačkog basena.
Geološki glasnik, knj. 11, Sarajevo.
9. (1966.): Uticaj mladotercijarnih tektonskih pokreta na opšti sklop Bosansko-
-hercegovačkih Dinarida.
Geološki glasnik, knj. 11, str. 9-32. Sarajevo.
10. (1971.): Stratigrafsko-tektonske karakteristike i mineralno-sirovinski potencijali šireg
područja Rudnika uglja Banovići.
Geološki glasnik, knj. 15, str. 5-38, (sa A. Dangićem). Sarajevo.
11. (1976.): Osnovne geološko-ekonomske karakteristike ležišta uglja u Bosni i Hercegovini,
sa S. Čičićem.
Geološki glasnik, knj. 15, str. 119-136. Sarajevo.
12. (1976.): Baseni, ležišta i pojave mrkog uglja u Bosni i Hercegovini, MINERALNE
SIROVINE BOSNE I HERCEGOVINE, Prvi tom: Ležišta uglja. Sarajevo 1976.
- Sarajevsko-zenički basen. Ibid., str. 31-58.
- Ugljonosni basen Banovići, sa R. Glišićem i A. Dangićem. Ibid., str. 58-73.
- Livanjski basen, sa O. Sunarić, Ibid., str. 109-121.
- Duvanjski basen, sa O. Sunarić, Ibid., str. 121-132.
- Ležište uglja Mesići kod Rogatice. Ibid., str. 173-175.
- Žepačko-šeherski basen. Ibid., str. 175-177.
- Basen Cazin – Tržac. Ibid., str. 181-184.
- Ostale pojave mrkog uglja. Ibid., str. 184-185.
13. (1976.): Baseni, ležišta i pojave lignita u Bosni i Hercegovini. Ibid., str. 185-186.
- Gatački basen, str. 209-214.
- Ležišta lignita Donji Gradac (Grabova Draga)
14. (1976.): Ostale pojave lignita, Ibid., str. 219-220.
15. (1976.): Baseni, ležišta i pojave uglja u Bosni i Hercegovini – Zaključci.
Ibid., str. 221-225.
16. (1977.): Terestrično-limničke naslage tercijara u Bosni i Hercegovini. GEOLOGIJA
BOSNE I HERCEGOVINE, knj. III – Kenozojske periode, str. 67-107, sa
S. Čočoćem. Sarajevo.
Radiša M. je, sam ili sa saradnicima, uradio veliki broj programa i projekata regionalnih i detaljnih geoloških istraživanja u gore navedenim basenima i ležištima uglja, kojima su otkrivena nova i proširena poznata ležišta mrkog uglja i lignita. Iza toga je slijedila izrada elaborata o proračunu, kategorizaciji i klasifikaciji rezervi uglja, što je rađeno za dijelove basena Livno, Duvno, Sarajevsko-zenički, Gatački i nekoliko manjih basena. Ovi radovi su bili od izuzetnog značaja za sagledavanje potencijalnih mogućnosti proizvodnje, te izbor najpovoljnijih lokacija za projektovanje i izgradnju proizvodnih rudarskih kapaciteta.
Svojim naučnim radovima Radiša M. je trajno zadužio geološku nauku i rudarstvo Bosne i Hercegovine. Većina od citiranih 26 radova ima odlike originalnih naučnih radova. To se posebno odnosi na identifikaciju ugljenih slojeva i rezultata proučavanja stepena karbonizacije uglja u Sarajevsko-zeničkom basenu (br. 7), zatim na evoluciju tercijarnih paleodepresija (br. 2) i uticaj mladotercijarnih tektonskih pokreta na opšti tektonski sklop BH Dinarida (br. 9); na finalnu obradu pojedinih ugljenih basena (br. 12-25, sam, ili sa koautorima) i na obiman naučni prikaz terestrično-limničkih tvorevina u BiH (br. 26, sa S. Čičićem). Velika je šteta da je Radiša obolio mlad, još u ranih pedesetim godinama, kada je bio stasao kao kvalitetan istraživač i naučni radnik, koji je mogao dati još i znatno veće rezultate od navedenih. Za kvalitetne naučne radove i doprinos razvoju Instituta za geološka istraživanja već je u 1976. godini bio izabran u najviše institutsko zvanje – naučni savjetnik.
Može se, bez ustezanja, reći da je Radiša Milojević svojim radovima zadužio geološku nauku i rudarstvo Bosne i Hercegovine. Time je zaslužio našu zahvalnost i poštovanje. Hvala ti Radiša. Počivaj u miru.
Dr Safet Čičić, prof. emeritus
0
0